2023-10-29

Voor HoogeveenRegio was ik op bezoek bij een interessante lezing over de Tugunezen

Hoogeveen(25-10-2023) www.hoogeveenregio.nl Gisterenavond werd een interessante lezing gehouden over de Tugunezen in Hoogeveen, in de Bibliotheek Hoogeveen. Een lezing met een geschiedenis dat deze Tugunezen zeker niet vergeten mogen worden en na een zeer lange weg om hun leven op te kunnen bouwen, de weg naar Nederland wist te vinden en o.a. neerstreken hier in Hoogeveen. De avond werd geopend door de Hoogeveense historicus Albert Metselaar, Ernst Cornelis bracht samen met Fony Kantil hun kennis over de geschiedenis van de Tugunezen aan de bezoekers. Ernst en Fony vertelden over deze belangrijke perioden, cultuur en geografie en over de Tugunezen, tevens zijn ze bezig om deze geschiedenis vast te leggen in een monografie samen met de projectgroep Genealogie.

De Toegoe gemeenschap vind zijn oorsprong in de 17de eeuw, kampong Toegoe ontstond in 1661, dit waren de Mardijkers vrijgemaakte Portugese zeelieden die toen der tijd slaven waren. Door de VOC werden de slaven vrijgemaakt. In hun dorp Toegoe behielden ze hun eigen identiteit en hun levensstijl, ze werden ook wel de Mardijkers genoemd, dit komt voort vanuit de Portugezen. In 1949 vertrokken de Tugunezen uit Indonesia (Toegoe) naar Nieuw-Guinea, daar werd in 1950 in de bergen Hollandia, Apoe Toegoe gesticht. En moesten daar hun hele leven weerzien op te bouwen van huizen tot een volledige gemeenschap. Na 12 jaar in gelukkige tijden daar te hebben geleefd zijn ze binnen 24 uur weer vertrokken in 1962cnaar Nederland, naar de Willem de Zwijgerkazerne in Wezep waar ze werden opgevangen. Dit doordat Nieuw-Guinea werd ingelijfd in Indonesië.

Naar een kort verblijf zijn ze met de bussen vertrokken naar Pieterbergen in Westerbork het voormalige concentratiekamp. Het was te koud voor de Tugunezen hier in Nederland wat ze totaal niet gewend waren. Ze konden vertrekken naar Suriname de overheid had daar een stuk land voor ze gekocht om een nieuw bestaan voor de Tugunezen daar op te bouwen. 1963 Vertrok de Tugunezen gemeenschap voor de zoveelste keer en nu naar Suriname in Sloterwijk, een prachtige plek met plantages. Men dacht eindelijk een eigen plek te hebben voor altijd maar niets is wat het lijkt. De Tugunezen moesten gaan landbouwen, maar dat werkte niet omdat de Tugunezen zeelieden zijn, ze hebben van alles geprobeerd maar het mislukte en konden voor hun kinderen geen bestaanszekerheid opbouwen.

In 1966 kregen ze de Nederlanderschap en werden Nederlander en hebben besloten om in 1967 hun laatste trek naar Nederland te gaan, nu geheel voorbereid. Ze hebben ondanks de kou van Nederland wel overwogen deze stap genomen om te repatriëren Ze hebben zich her en der gesetteld onder de Nederlanders waaronder ook hier in Hoogeveen. De Molukkers die toen der tijd naar Nederland kwamen kregen een keuze om bij elkaar te wonen of tussen de Nederlandse te wonen, de keuze was om bij elkaar te wonen omdat men toen nog dacht dat ze konden terug keren naar hun eigen land. Dit in tegenstelling tot de Tugunezen die wilden verspreid tussen de Nederlanders wonen. In Hoogeveen zitten de meeste Tugunezen. Ongeveer 30 gezinnen zijn toen in 1967 naar Nederland gekomen dat zijn ongeveer 130 Tugunezen. Een kleine groep mensen wat zeker niet in de geschiedenis vergeten mag worden.

Verslag en Foto: Paula Bansema